شکست بازار مسکن ایران از کویت + جدول

اقتصاد۲۴-  بازار مسکن ایران در طول سال‌های گذشته، به دلیل سیاست‌گذاری‌های نادرست دولت‌های مختلف، با چالش‌های عمیق و گسترده‌ای مواجه شده است. این شرایط به گونه‌ای رقم خورده که خرید یک واحد مسکونی کوچک‌متراژ برای بخش زیادی از خانوار‌های ایرانی به رؤیایی دست‌نیافتنی تبدیل شده است. مقایسه وضعیت بازار مسکن ایران با کشور‌های همسایه نشان می‌دهد که تأمین سرپناه در ایران به مراتب دشوارتر و در بسیاری از موارد غیرممکن شده است. به عنوان نمونه، در کشور کویت، به دلیل سیاست‌های اقتصادی مدبرانه و حمایت‌های جدی دولت از معیشت مردم، فرآیند خرید مسکن با سهولت بیشتری انجام می‌پذیرد. 

تحلیلگران حوزه مسکن معتقدند که کاهش چشمگیر قدرت خرید مردم طی این سال‌ها، یکی از دلایل اصلی رکود عمیق در بازار مسکن بوده است. این کاهش قدرت خرید نه تنها حجم معاملات را به پایین‌ترین سطح خود رسانده، بلکه چرخه تولید و عرضه مسکن را نیز مختل کرده است.

رشد بی‌رویه و افسارگسیخته قیمت‌ها، عامل مهم دیگری است که بسیاری از خانواده‌ها را از دسترسی به خانه مناسب محروم کرده است. در شرایطی که قیمت مسکن ماه به ماه افزایش می‌یابد، سیاست‌گذاری‌های ناکارآمد و عدم اجرای برنامه‌های بلندمدت در حوزه ساخت‌وساز، اوضاع را وخیم‌تر کرده است. به‌عنوان مثال، طرح‌های دولتی برای ساخت مسکن ارزان‌قیمت به دلیل ناهماهنگی در اجرا، عدم تخصیص بودجه مناسب و عدم پاسخگویی به تقاضای واقعی جامعه، نتوانسته‌اند به نتایج مورد انتظار برسند.

از سوی دیگر، بخش خصوصی که تا پیش از این سهم عمده‌ای در تامین مسکن داشت، به دلیل افزایش هزینه‌های ساخت، موانع بوروکراتیک، و نبود حمایت‌های مالی، توان خود را از دست داده است. در نتیجه، عرضه مسکن به‌طور چشمگیری کاهش یافته و این امر فشار بیشتری بر تقاضای موجود وارد کرده است.
مسکن به‌عمل نیاید، این بازار نه‌تنها بهبودی نخواهد یافت، بلکه بحران آن می‌تواند تأثیرات زنجیره‌ای بر سایر بخش‌های اقتصادی نیز برجای بگذارد. بهبود وضعیت بازار مسکن نیازمند یک نگاه جامع، تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده، و تخصیص منابع کافی برای پاسخ به نیاز‌های واقعی مردم است.

حالا قصد داریم به وضعیت بازار مسکن یکی از کشور‌های عرب زبان بپردازیم که آن‌ها نیز با مشکلات ساختاری مشابه کشور ما مواجه هستند یا خیر؟
پایگاه Numbeo به عنوان یک منبع موثق که آخرین اطلاعات اقتصادی کشور‌های مختلف جهان را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهد، شاخص‌های کیفیت زندگی در کشور‌های ایران و کویت را همراه با ذکر آخرین آمار‌ها نشان می‌دهد. در جدول زیر می‌توانید شاخص کیفیت زندگی در این دو کشور را به همراه هزینه‌های لازم برای خرید یک واحد مسکونی مشاهده کنید.

در چنین شرایطی، تحلیلگران هشدار می‌دهند که اگر اصلاحات اساسی در سیاست‌های مسکن به‌عمل نیاید، این بازار نه‌تنها بهبودی نخواهد یافت، بلکه بحران آن می‌تواند تأثیرات زنجیره‌ای بر سایر بخش‌های اقتصادی نیز برجای بگذارد. بهبود وضعیت بازار مسکن نیازمند یک نگاه جامع، تصمیم‌گیری‌های مبتنی بر داده، و تخصیص منابع کافی برای پاسخ به نیازهای واقعی مردم است.

حالا قصد داریم به وضعیت بازار مسکن یکی از کشورهای عرب زبان بپردازیم که آن ها نیز با مشکلات ساختاری مشابه کشور ما مواجه هستند یا خیر؟

پایگاه Numbeo به عنوان یک منبع موثق که آخرین اطلاعات اقتصادی کشور‌های مختلف جهان را مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌دهد، شاخص‌های کیفیت زندگی در کشور‌های ایران و کویت را همراه با ذکر آخرین آمار‌ها نشان می‌دهد. در جدول زیر می‌توانید شاخص کیفیت زندگی در این دو کشور را به همراه هزینه‌های لازم برای خرید یک واحد مسکونی مشاهده کنید.

شاخص قدرت خرید در دو کشور قابل قیاس نیست!

طبق آخرین داده ها، نرخ تورم در ایران ۳۶ درصد عنوان شده است و کویت نرخ تورم ۲.۶ درصدی دارد که نسبت به ماه گذشته کاهش اندکی را تجربه کرده است. نرخ بهره ایران ۲۴ درصد بوده و نرخ بهره در کویت ۵ درصد ذکر شده است.

مقایسه شاخص قدرت خرید در دو کشور، به تنهایی گویای بسیاری از مطالب در این زمینه خواهد بود؛ جایی که این شاخص در ایران ۲۵ یعنی خیلی کم و در کویت ۱۳۴ بیان شده است. این پایگاه داده، شاخص کیفیت زندگی در کشور ما بر اساس برخی معیار‌ها از قبیل شاخص ایمنی، شاخص مراقبت‌های بهداشتی، شاخص آب و هوا، شاخص هزینه زندگی و شاخص زمان رفت و آمد ترافیک، ۶۱ و بسیار کم عنوان کرده است. در حالی که شاخص کیفیت زندگی در کویت بر مبنای همین معیارها، بسیار بالا بوده و عدد ۱۳۹ را نشان می‌دهد.

متوسط قیمت هر متر مسکن در ایران بر اساس آخرین داده‌های پایگاه داده‌های مذکور، ۱۳۶۹ دلار و در کویت ۳ هزار دلار عنوان شده است. این مورد بیانگر آن است که قیمت عمومی مسکن در کویت از قیمت عمومی مسکن در کشور ما بالاتر است که البته بدون درنظر داشتن میزان درآمد‌ها و ارزش پول دو کشور، این قیاس نمی‌تواند منطقی باشد. متوسط درآمد ماهانه در ایران ۲۶۳ دلار و در کویت ۲۳۳۴ دلار است.

با نگاهی به بخش نسبت قیمت به درآمد نیز می‌توان نکات فراوانی را در خصوص میزان سختی خرید خانه در دو کشور دریافت. این شاخص در کشور ما ۳۲ برابر و در کویت ۱۰ برابر عنوان شده است؛ در واقع شهروندان ایرانی با پس انداز کامل درآمد خود، می‌توانند پس از حدود ۳۲ سال یک واحد با متراژ کم را خریداری کنند. این اتفاق در کویت و با همین رویه، پس از ۱۰ سال رخ می‌دهد و این فاصله زمانی را می‌توان متاثر از عواملی فراوانی نظیر نرخ تورم و قدرت خرید شهروندان دانست.

سیاست های دولت کویت در راستای تسهیل تامین مسکن

دولت کویت با اتخاذ سیاست‌های هوشمندانه و برنامه‌ریزی‌های دقیق، توانسته است فرآیند تأمین مسکن برای شهروندان خود را تا حد زیادی تسهیل کند. این کشور با تکیه بر درآمدهای نفتی و مدیریت اقتصادی پایدار، به ارائه برنامه‌های حمایتی و خدماتی در حوزه مسکن پرداخته است. برخی از مهم‌ترین سیاست‌های دولت کویت در این زمینه را در ادامه ذکر می‌کنیم.

۱. ارائه زمین رایگان

    دولت کویت به شهروندان واجد شرایط، زمین‌های مسکونی رایگان یا با هزینه‌های بسیار پایین اختصاص می‌دهد. این سیاست نقش مهمی در کاهش هزینه‌های اولیه ساخت و ساز داشته است.

۲. تسهیلات مالی و وام‌های کم‌بهره

    دولت کویت با فراهم کردن وام‌های بلندمدت و کم‌بهره، امکان ساخت یا خرید مسکن را برای اقشار مختلف جامعه فراهم کرده است. این وام‌ها عموماً شامل شرایط پرداخت آسان و زمان‌بندی طولانی هستند.

۳. ساخت مجتمع‌های مسکونی دولتی

    دولت با سرمایه‌گذاری در پروژه‌های انبوه‌سازی، مجموعه‌هایی از مسکن ارزان‌قیمت را ایجاد کرده و آن‌ها را با شرایط مناسب در اختیار شهروندان قرار می‌دهد. این رویکرد به کاهش شکاف بین تقاضا و عرضه مسکن کمک کرده است.

۴. معافیت‌های مالیاتی

    در راستای تشویق شهروندان به ساخت یا خرید مسکن، دولت تسهیلات مالیاتی ویژه‌ای برای هزینه‌های مربوط به مسکن ارائه می‌دهد.

۵. حمایت از زوج‌های جوان

    یکی از مهم‌ترین گروه‌های هدف در سیاست‌های مسکن کویت، زوج‌های جوان هستند. این گروه به‌ویژه از برنامه‌های حمایتی مانند تسهیلات ویژه و ارائه کمک‌هزینه‌های دولتی بهره‌مند می‌شوند.

۶. کنترل قیمت‌ها

دولت کویت با نظارت و کنترل بازار مسکن، از افزایش بی‌رویه قیمت‌ها جلوگیری کرده و ثبات نسبی در این حوزه ایجاد کرده است.

این سیاست‌ها باعث شده‌اند که بسیاری از شهروندان کویتی در مقایسه با کشورهای دیگر، از دسترسی آسان‌تر و مطمئن‌تری به مسکن برخوردار باشند. توجه ویژه دولت به تأمین نیازهای اساسی، از جمله مسکن، نمونه‌ای موفق از سیاست‌گذاری در این زمینه به شمار می‌رود.