آغاز به کار مجدد خط تولید تنها کارخانه سوربیتول در غرب آسیا
به گزارش روز سه‌شنبه گروه علمی ایرنا از جهاد دانشگاهی، شرکت گروه صنایع دارویی، شیمیایی و غذایی شهید مدرس جهاد دانشگاهی در سال ۱۳۶۵ آغاز به کار کرد و در سال ۱۳۷۴ خط تولید سوربیتول این شرکت راه‌اندازی شد، اما پس از مدتی به دلایلی این خط تولید متوقف شد که این توقف ۲۶ سال طول کشید، تا سرانجام در نیمه دوم سال ۱۴۰۲ به همت جوانان جهادگر شرکت و استفاده از توان متخصصان داخلی خط تولید سوربیتول آن مجددا آغاز به کار کرد. مراسم افتتاحیه این کارخانه روز ۲۴ دی‌ماه و در آستانه میلاد حضرت امیرالمومنین علی (ع) با حضور مقامات کشوری و استاندار اصفهان، برگزار خواهد شد.
به گزارش ایرنا، سوربیتول یک نوع قند الکلی است که به طور طبیعی در برخی از میوه ها و سبزیجات وجود دارد. این ماده به صورت مصنوعی نیز تولید می شود و به عنوان یک ماده شیرین‌کننده و محلول‌کننده در محصولات غذایی و دارویی استفاده می‌شود.
سوربیتول به دلیل خاصیت شیرینی مشابه قند و قابلیت حل در آب، در تولید محصولات شیرینی، آدامس، شکلات، نوشیدنی‌های بدون قند، دارو ها و محصولات آرایشی به کار می‌رود. هم چنین، به عنوان یک ماده جایگزین قند در محصولات برای افرادی که دارای بیماری‌های مرتبط با قند هستند، مورد استفاده قرار می‌گیرد.
از آن جا که سوربیتول قابلیت جذب آب را دارد، می تواند به عنوان یک ماده محافظتی برای حفظ رطوبت محصولات غذایی و دارویی استفاده شود. هم چنین، به دلیل خاصیت ضد باکتریایی و ضد پوسیدگی، در برخی محصولات دندان‌پزشکی نیز استفاده می‌شود.
مدیرعامل گروه صنایع دارویی، شیمیایی و غذایی شهید مدرس جهاد دانشگاهی درباره تاریخچه این گروه صنعتی توضیح داد: این شرکت در سال ۱۳۶۴ با عنوان شرکت مادر دارویی شهید مدرس در اراضی شهرستان تیران و کرون فعلی که آن زمان جز شهرستان نجف‌آباد محسوب می‌شد با هدف استقلال صنعت دارویی کشور و بی‌نیازی از واردات مواد اولیه تأسیس شد. با تلاش‌های دکتر اژه‌ایان یک طرح جامع و کامل برای حدود ۵۰ ماده اولیه در صنعت دارو از ابتدای زنجیره صنعت دارویی تهیه شد که با تملک زمین و ایجاد امتیاز برق، آب و جاده کشی اولین کارخانه اصلی از این مجموعه کارخانه تولید سوربیتول از ماده اولیه دگستروز بود که به عنوان حلقه اولیه در بسیاری از اقلام غذایی، صنعتی و دارویی در کشور مورد استفاده بود و همچنان هم با گذشت ۴۰ سال مجموعه دیگری در کشور سوربیتول تولید نمی‌کند.
سامان فتحی افزود: در اوایل دهه ۷۰ شمسی خط سوربیتولی که ذکر شد با تکنولوژی ایتالیا راه‌اندازی شد و کارشناسان ایتالیایی برای راه‌اندازی این خط حضور داشتند و به مرور بسیاری از کارکنان کارخانه در ایتالیا آموزش‌های لازم را دیدند تا نهایتاً در سال ۱۳۷۴ کارخانه سوربیتول راه‌اندازی شد که دو سال و نیم این کارخانه فعال بود که با رفتن کارشناسان ایتالیایی و به دلیل واردات بی‌رویه، خط تولید در سال ۱۳۷۷ متوقف شد که این وقفه تا امروز پابرجا بود.
مدیرعامل گروه صنایع دارویی، شیمیایی و غذایی شهید مدرس جهاد دانشگاهی، تصریح کرد: در طول این مدت تغییر تحولات مدیریتی ایجاد شد؛ سهام عمده این شرکت در اختیار سازمان صنایع ملی ایران و بانک سپه بود که در سال ۱۳۸۸ سهام صنایع ملی ایران به جهاد دانشگاهی و شرکت‌های زیرمجموعه آن واگذار شد و از آن زمان بحث راه‌اندازی مجدد کارخانه تولید سوربیتول قوت بیشتری گرفت که با تلاش‌های جهاد دانشگاهی بسیاری از مشکلات حقوقی مرتفع شد.
وی گفت: البته به دلیل همین مشکلات راه‌اندازی مجدد کارخانه تا سال ۱۳۹۹ به تعویق افتاد که در این سال یک قرارداد با وزارت دفاع برای اورهال کردن خط منعقد شد تا خط به طور کامل بازسازی شود و قرارداد از سال ۱۳۹۹ استارت زده شد تا از ابتدای سال ۱۴۰۳ با جدیت بیشتری قرارداد پیگیری شد و از اواخر شهریور تولید آزمایشی کارخانه در شرایط کنترل شده آغاز شد و رآکتورها و پمپ‌ها مشغول فعالیت شدند و عادی‌سازی شرایط تولید برای پرسنل انجام شد و از اواسط آذر تزریق مواد اولیه به راکتورها انجام شد و اکنون محصول در شرایط پایدار و پس از ۲۸ سال وقفه در حال تولید است.
فتحی ادامه داد: در برنامه‌های آتی، تکمیل زنجیره سوربیتول با راه‌اندازی خط تولید ویتامین C در دستور کار است که باید به‌روزرسانی شود. البته تولید داروهای جدیدتر نیز در دستور کار کارخانه شهید مدرس خواهد بود.
وی در پاسخ به این سؤال که با توجه به تحریم‌ها چه برنامه‌ای برای تأمین نیاز بازار داخلی و صادرات دارید؟ گفت: همین محصول سوربیتول به شکل وارداتی و از طریق کشورهای مختلفی مانند هند، چین و آلمان به ایران می‌آید که کیفیت مطلوبی هم گاهی ندارد و با قیمت گزافی به کشور وارد می‌شود که کارخانه شهید مدرس نیمی از نیاز سوربیتول کشور به شکل مایع را تأمین می‌کند که برای بسیاری از شرکت‌ها راهگشا خواهد بود که این امر از خروج ارز از کشور تا حد زیادی جلوگیری می‌کند. تأثیر اصلی این مجموعه جلوگیری از خروج ارز از کشور است که کمک بزرگی به مملکت می‌کند.
مدیرعامل گروه صنایع دارویی، شیمیایی و غذایی شهید مدرس جهاد دانشگاهی افزود: اصلی‌ترین چالش، نبود فناوری کامل در کشور برای تولید این محصول بود که اتفاق مثبت استفاده از توان متخصصان داخلی و به ویژه متخصصان وزارت دفاع بود که با تلاش آنان تجهیزات به‌روزرسانی و نوسازی شدند. فرایند تولید کارخانه چون با فشار و دمای بالایی است کار پیچیده‌ای است که کارکنان وزارت دفاع از پس این چالش برآمدند.
فتحی خاطرنشان کرد: تأثیری که کارخانه تولید سوربیتول در اقتصاد و اشتغال منطقه تیران و کرون خواهد داشت چشمگیر خواهد بود و اکنون فاز اول این کارخانه، برای ۱۲۰ نفر اشتغال ایجاد کرده است و چون پرسنل کارخانه شهید مدرس باید از دانش تخصصی بالایی برخوردار باشند بسیاری از کارکنان این مجموعه که شغل‌های دیگری مانند کشاورزی و گلخانه‌داری داشتند در تخصص‌های دیگر خود استفاده بسیاری از این دانش می‌برند که به ایجاد ارزش افزوده برای مردم منطقه منجر می‌شود.
وی اظهار کرد: یک اتفاق مثبت که در این مجموعه رخ داده است اولویت به کارگیری افراد بومیِ منطقه است که این سیاست در آینده نیز دنبال می‌شود که این سیاست به شور و نشاط در کارخانه شهید مدرس انجامیده است و مردم منطقه علاقه زیادی به راه‌اندازی کارخانه داشتند. راه‌اندازی خط تولید سوربیتول علاوه بر ایجاد اشتغال مستقیم در منطقه سبب ایجاد اشتغال غیرمستقیم در بخش حمل و نقل شده است.
فتحی افزود: در فازهای بعدی کارخانه برای ۱۸۰ نفر ایجاد اشتغال خواهد شد که پتانسیل این مجموعه با راه‌اندازی کامل آن ایجاد اشتغال مستقیم برای ۶ هزار نفر است که بدون شک اقتصاد منطقه را متحول و مسیرهای دسترسی به شهرستان تیران و کرون را به‌روزرسانی خواهد کرد و چنین کارخانه‌هایی هیچ آلایندگی هم ندارند.