خودروسازان محصولات خود را فاکتور نمی‌کنند/ ۳ سناریو از پشت پرده دپوی بیش از ۳۱ هزار خودرو+ نمودار
عکس: اقتصادنیوز
به گزارش اقتصادنیوز، ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو تا پایان بهمن سال جاری در مجموع بیش از ۳۱ هزار و ۲۵۰ دستگاه انواع محصولات سواری خود را در پارکینگ‌ها نگه داشتند تا این مسأله بازار خودرو را تا حدی نگران کند.
این خودروسازان بزرگ کشور در حالی این تعداد از محصولات خود را در پارکینگ‌های خود دپو کردند که تا پایان دومین ماه از فصل زمستان ۱۴۰۳، حدود ۷۸۰ هزار و ۹۰۰ دستگاه از محصولات سواری خود را در خطوط تولید تکمیل کردند. بنابراین شاهد هستیم که سه خودروساز ساکن جاده مخصوص حول و حوش چهار درصد از محصولات سواری تولید شده خود در ۱۱ ماهه امسال را برای مشتریان فاکتور نکردند.
این رسوب خودروی سواری در کف پارکینگ شرکت‌های خودروساز در شرایطی اتفاق افتاده است که در مدت مشابه سال گذشته، ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو تنها حدود ۰.۵ درصد از محصولات سواری تولیدی خود را در پارکینگ‌ها دپو کرده بودند.
این ۰.۵ درصد به زبان عدد از ذخیره شدن نزدیک به سه هزار و ۹۰۰ دستگاه خودروی سواری در پارکینگ آن‌ها حکایت می‌کند. سه خودروساز بزرگ کشور تا پایان بهمن سال گذشته در مجموع حول و حوش ۸۲۹ هزار و ۹۰۰ دستگاه خودروی سواری در خطوط تولید خود تکمیل کرده بودند.
حال سراغ تفکیک تیراژ محصولات سواری دپو شده در کف پارکینگ سه خودرؤساز بزرگ کشور طی یازده ماهه سال جاری می‌رویم.
پارس خودرویی‌ها بر صدر جدول رسوب خودرو‌های سواری تولیدی در کف پارکینگ‌های خود تکیه زدند. این خودروساز حدود هفت هزار و ۱۰۰ دستگاه از محصولات تولیدی سواری را در پارکینگ‌های خود دپو کرده است.
پارس خودرویی‌ها تا پایان بهمن سال جاری حدود ۹۴ هزار و ۹۵۰ دستگاه انواع محصولات سواری را در خطوط تولید خود نهایی کردند.
این تیراژ خودروی دپو شده به نسبت تولید محصولات سواری در خطوط تولید پارس خودرو، در بازه زمانی یاد شده، به زبان درصد بیش از هفت درصد است. البته با توجه به به اینکه پارس خودرو زیرمجموعه خودروسازی سایپاست و بخش عمده محصولات این خودروسازی به صورت حق العمل کاری برای شرکت مادر تولید می‌شود؛ این احتمال وجود دارد که سایپایی‌ها حاضر نشدند خودرو‌های تولیدی را از پارس خودرو تحویل بگیرند، در نتیجه خودرو‌های تولیدی پارس خودرو در کف پارکینگ این خودروساز مانده است.
خودروسازی سایپا در جایگاه دوم جدول دپوی محصولات قرار دارد. نارنجی‌های جاده مخصوص بیش از ۱۳ هزار و ۷۵۰ دستگاه انواع محصولات سواری تولیدی خود را در کف پارکینگ‌ها نگه داشته و به بازار نفرستادند. این تیراژ خودروی سواری مانده در پارکینگ‌های این خودروساز در قیاس با تیراژ تولید ثبت شده در بازه زمانی یاد شده، از رسوب حدود ۶ درصدی خودروی سواری تولید شده توسط سایپا خبر می‌دهد.
خودروساز ساکن کیلومتر ۱۵ جاده مخصوص تا پایان دومین ماه از فصل زمستان، در مجموع حدود ۲۳۷ هزار و ۴۰۰ دستگاه خودروی سواری تولید کرده است.
ایران خودرو بعد از سایپا در جایگاه سوم جدول بیشترین دپوی محصولات سواری قرار دارد. آبی‌های جاده مخصوص تا پایان یازدهمین ماه از سال جاری حول و حوش ۱۰ هزار و ۴۵۰ دستگاه انواع خودروی سواری تولیدی خود را در پارکینگ نگه داشتند. این تیراژ خودروی سواری دپوی در این خودروسازی به زبان درصد، بیش از دو درصد از تولید رقم خورده تا پایان بهمن امسال را شامل می‌شود.
خودرؤساز ساکن کیلومتر ۱۴ جاده مخصوص تا پایان دومین ماه از فصل زمستان ۱۴۰۳ تولید حدود ۴۴۸ هزار و ۵۰۰ دستگاهی محصولات سواری را در خطوط تولید نهایی کرده است.
سه سناریو در ارتباط با دپوی بیش از ۳۱ هزار و ۲۵۰ دستگاه انواع محصولات سواری در پارکینگ سه خودرؤساز بزرگ کشور وجود دارد. سناریوی اول مربوط به احتکار خودرو توسط شرکت‌های خودرؤساز است. سناریوی دوم به بازگشت تولید محصول ناقص در شرکت‌ها اشاره دارد و سناریوی پایانی هم مربوط به حذف خودرو‌های قدیمی و اضافه شدن خودرو‌های جدید است که بخشی از این سناریو به دلیل نبود قطعات اتفاق می‌افتد و بخشی نیز می‌تواند به دلیل چالش‌های پاس کردن استاندارد‌های تکلیفی جدید (استاندارد‌های ۸۵گانه) از سوی سازمان ملی استاندارد ایجاد شده باشد.
بررسی سه سناریوی یاد شده نشان می‌دهد احتمال احتکار خودرو ضعیف‌تر از دو سناریوی دیگر است. دلیل این مسأله را می‌توان در حساس نشدن نهاد‌های نظارتی مانند سازمان بازرسی کل کشور جست و جو کرد. پیش‌تر هنگامی که بحث احتکار مطرح می‌شد شاهد حضور مدیران سازمان بازرسی کل کشور و سایر نهاد‌های نظارتی در شرکت‌های خودرؤساز و بازدید‌های سرزده از پارکینگ‌های آن‌ها بودیم. سابقه احضار مدیران عامل دو خودرؤساز نیز در کارنامه سازمان بازرسی کل کشور به چشم می‌خورد. اگر سناریوی احتکار را کنار بگذاریم. از میان دو سناریوی دیگر احتمال وقوع سناریوی سوم قوی‌تر از دومی است.
بررسی سبد محصولاتی ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو نشان می‌دهد خودروسازان با حذف برخی محصولات قدیمی به دنبال جایگزین کردن محصولات جدید هستند. به عنوان مثال سایپایی‌ها ایده کاهش تیراژ تولید خانواده کوییک و ساینا را دنبال می‌کنند و قصد دارند تا اطلس و سهند را جایگزین آن‌ها کنند.
همچنین به نظر می‌رسد حذف شاهین معمولی و جایگزین کردن این خودرو با شاهین پلاس از دیگر برنامه‌های مدنظر نارنجی‌های جاده مخصوص باشد. تولید محصولات جدید با توجه به اینکه هنوز زنجیره قطعه‌سازی در تأمین قطعات مورد نیاز آن‌ها آمادگی کامل ندارد، سبب می‌شود که خودرؤسازان برای تأمین نیاز خود به قطعات به دنبال منابع تأمین خارجی بروند. این اتفاق سبب می‌شود علاوه بر اینکه خودرؤسازان برای تأمین نیاز ارزی خود با چالش مواجه شوند، گاهی در ترخیص قطعات وارداتی از گمرک هم از چابکی لازم برخوردار نباشند.
داستان دریافت مجوز‌های استاندارد هم می‌تواند در شروع تولید انبوه محصولات تازه تا حدی مدیران خودرؤساز را به خود سرگرم کند.
باید منتظر ماند و دید سه خودرؤساز بزرگ کشور در آخرین ماه از سال جاری آیا از تیراژ خودرو‌های دپو شده در پارکینگ آن‌ها کاسته می‌شود یا اینکه شاهد افزایش تعداد خودرو‌های دپویی در پارکینگ ایران خودرو، سایپا و پارس خودرو خواهیم بود.