۴۶ سال استقلال نفتی – ایسنا
در آستانه چهل و ششمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران، صنعت نفت کشور نه‌تنها به عنوان یک بخش اقتصادی اصلی و حیاتی، بلکه به عنوان نمادی از خودکفایی و استقلال، در عرصه جهانی به قوت خود ادامه داده است. در طول این سال‌ها، علی‌رغم چالش‌ها از جمله جنگ تحمیلی، تحریم‌های شدید بین‌المللی و فشارهای سیاسی که برای صنعت نفت ایجاد شد، همت و تلاش جهادگران ایرانی باعث شده که تولید و صادرات نفت کشور هرگز متوقف نشود.
به گزارش ایسنا، صنعت نفت کشور در این مدت نه‌تنها در زمینه اکتشافات و توسعه میادین جدید گازی و نفتی پیشرفت‌های چشمگیری داشته، بلکه با تکیه بر توانمندی‌های داخلی، از وابستگی به شرکت‌های خارجی رهایی یافته و به خودکفایی نزدیک شده است. در طول سال‌های اخیر، ایران موفق به کشف بیش از ۷۰ میدان هیدروکربوری جدید شد که از آن جمله می‌توان به میدان‌های پارس جنوبی، آزادگان، یادآوران و دیگر میادین برجسته اشاره کرد.
اکتشافات و توسعه میادین نفتی و گازی
یکی از بزرگ‌ترین دستاوردهای صنعت نفت ایران در طول ۴۵ سال گذشته، کشف و بهره‌برداری از میادین نفتی و گازی جدید است. طی این مدت، ایران موفق به شناسایی بیش از ۷۰ میدان هیدروکربوری جدید شد که از این تعداد، ۲۱ میدان نفتی و بقیه گازی بوده‌اند. میدان گازی پارس جنوبی به‌ویژه در این زمینه جایگاه ویژه‌ای دارد، چرا که این میدان به عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی جهان شناخته می‌شود و سهم ایران از این میدان مشترک با قطر، در سال‌های اخیر حتی از میزان برداشت قطر نیز بیشتر شده است.
کشفیات مهم دیگری همچون میادین آزادگان، یادآوران، مارون، اروند، و سردار جنگل در این دوره انجام شده‌اند که همگی به عنوان منابع جدید درآمد برای کشور محسوب می‌شوند. این دستاوردها نشان می‌دهد که ایران نه تنها در حفظ و نگهداری منابع نفتی موجود موفق بوده، بلکه به توسعه و گسترش آنها نیز دست یافته است.
تولید و فرآورش روزانه بیش از ۷۱۰ میلیون مترمکعب گاز از پارس جنوبی
میدان گازی پارس جنوبی در خلیج فارس به عنوان بزرگ‌ترین میدان گازی جهان، از مهم‌ترین منابع تأمین انرژی کشور است که ایران در اختیار دارد. در طول بیش از دو دهه، این میدان به یکی از نمادهای خودکفایی در صنعت نفت ایران تبدیل شده است. با بهره‌برداری از این میدان، ایران موفق به تأمین بیش از ۷۰ درصد نیاز گازی خود شده و علاوه بر آن، بخش قابل توجهی از بنزین کشور از میعانات گازی تولید شده در این میدان تأمین می‌شود.
بر اساس داده‌های رسمی، حدود ۵۵ درصد میعانات تولیدشده در پارس جنوبی به پالایشگاه ستاره خلیج فارس ارسال و به ۷۰ میلیون لیتر فرآورده در روز شامل ۴۵ میلیون لیتر بنزین تبدیل می‌شود، به‌گونه‌ای که ۴۰ درصد تولید بنزین کشور از محل محصولات تولیدی میدان پارس جنوبی است.
همچنین ارزش این مقدار گاز تولیدی از پارس جنوبی که بیش از ۷۰ درصد گاز مصرفی کشور را تأمین می‌کند معادل ۴ میلیون بشکه نفت در روز است. از ابتدای برداشت گاز از این میدان مشترک تا پایان ۱۴۰۲ روند تولید سالانه و تجمیعی گاز غنی‌شده از میدان مشترک پارس جنوبی بیش از ۲ هزار و ۷۳۸ میلیارد مترمکعب به ارزش ۸۵۰ میلیارد دلار (با احتساب هر مترمکعب گاز ۳۳ سنت) برآورد شده است.
اکنون با بهره‌گیری از ۱۳ پالایشگاه با ۳ هزار و ۲۰۰ خط لوله دریایی ۳۲ اینچ، ۲۹ سکوی بهره‌برداری و ۳۳۶ حلقه چاه، روزانه بیش از ۷۱۰ میلیون مترمکعب تولید در میدان گازی پارس جنوبی انجام می‌شود. این در حالی است که روزانه هر پالایشگاه ۵۰ میلیون مترمکعب گاز شبکه، ۴۰۰ تن گوگرد، ۷۷ هزار بشکه میعانات گازی، یک هزار و ۸۰۰ تن بوتان، یک هزار و ۱۰۰ تن پروپان، ۲ هزار و ۷۵۰ تن اتان و در مجموع محصولاتی به ارزش ۱۰ میلیون دلار در روز معادل ۳.۵ میلیارد دلار در سال تولید می‌کند.
همچنین براساس آمارها، در مجموع ۲۹ میلیون تن اتان، پروپان و بوتان از تأسیسات پارس جنوبی استحصال و به‌عنوان خوراک به واحدهای پتروشیمی تحویل و یا صادر می‌شود.
یکی از مهم‌ترین دستاوردها در این زمینه، تولید و فرآورش روزانه بیش از ۷۱۰ میلیون مترمکعب گاز از این میدان است که تأمین‌کننده اصلی سوخت، گاز و میعانات گازی کشور است. این گاز نه‌تنها در تولید برق و تأمین گرمایش مورد استفاده قرار می‌گیرد، بلکه به عنوان خوراک واحدهای پتروشیمی نیز به‌کار می‌رود.
استخران روزانه بیش از ۳۵۰ هزار بشکه نفت از میادین غرب کارون
غرب کارون، یکی از دیگر مناطق مهم تولید نفت در ایران است که با وجود همه مشکلات ناشی از تحریم‌ها و محدودیت‌های بین‌المللی، توانسته به یکی از قطب‌های اصلی تولید نفت کشور تبدیل شود. در حال حاضر روزانه بیش از ۳۵۰ هزار بشکه نفت از میادین غرب کارون استخراج می‌شود و پیش‌بینی می‌شود این میزان تا پنج سال آینده به بیش از یک میلیون بشکه در روز برسد.
این منطقه که به‌ویژه با میادین آزادگان، یادآوران و منصوری شناخته می‌شود، به عنوان یکی از ذخایر بزرگ نفتی جهان مطرح است و ظرفیت عظیمی برای صادرات نفت و تأمین درآمدهای ارزی کشور دارد.
خودکفایی ۸۰ درصدی در تولید و تأمین تجهیزات نفتی
یکی از مهم‌ترین دستاوردهای صنعت نفت ایران در سال‌های اخیر، پیشرفت در زمینه بومی‌سازی و ساخت تجهیزات است. پیش از انقلاب اسلامی، بخش عمده‌ای از تجهیزات مورد نیاز صنعت نفت ایران از طریق شرکت‌های خارجی تأمین می‌شد. اما با پیروزی انقلاب و خروج متخصصان و شرکت‌های خارجی، ایران به سرعت دست به بومی‌سازی تجهیزات زد و توانست بسیاری از نیازهای خود را از طریق دانش و فناوری داخلی تأمین کند.
در این زمینه، شرکت‌های ایرانی توانسته‌اند طی سال‌های اخیر بسیاری از تجهیزات پیشرفته مورد نیاز صنعت نفت را تولید کنند، به طوری که امروز ایران به خودکفایی ۸۰ درصدی در تولید و تأمین تجهیزات نفتی دست یافته است. این موفقیت‌ها به وضوح نشان‌دهنده رشد و بلوغ صنعت نفت ایران است که در سال‌های اخیر توانسته است به یک قطب صنعتی مستقل تبدیل شود.
دیپلماسی انرژی؛ پاسخ به تحریم‌ها و فشارها
در عرصه دیپلماسی انرژی، ایران در مواجهه با تحریم‌های بین‌المللی و فشارهای جهانی، توانسته است راه‌های جدیدی برای فروش نفت و گاز خود پیدا کند. اگرچه در سال‌های اخیر تحریم‌ها و محدودیت‌های تجاری بر صادرات نفت ایران تأثیر گذاشته‌اند، اما وزارت نفت با مدیریت هوشمندانه و روابط بین‌المللی موفق شده است تا همچنان مسیر صادرات نفت را باز نگه دارد.
در این راستا، ایران به‌رغم مشکلات موجود، همچنان به عنوان یکی از تأمین‌کنندگان کلیدی نفت در بازار جهانی شناخته می‌شود. گزارش‌های بین‌المللی نظیر آنچه مؤسسه صلح آمریکا منتشر کرده‌اند، بر این نکته تأکید دارند که نفت ایران قابل جایگزینی نیست و این کشور همچنان به عنوان یکی از تولیدکنندگان اصلی نفت در جهان باقی خواهد ماند.
صنعت نفت ایران در طول ۴۵ سال گذشته، علی‌رغم همه فشارها و چالش‌های داخلی و خارجی، توانسته است نه تنها تولید و صادرات نفت خود را حفظ کند، بلکه با تکیه بر توانمندی‌های داخلی، به خودکفایی در بسیاری از زمینه‌ها دست یابد. در حال حاضر، ایران با توسعه میادین جدید، پیشرفت در ساخت تجهیزات نفتی، و اجرای دیپلماسی انرژی مؤثر، به عنوان یکی از قدرت‌های نفتی جهان شناخته می‌شود. در آینده نیز، با ادامه این مسیر، صنعت نفت ایران قادر خواهد بود تا به تأمین انرژی کشور و بازارهای جهانی کمک کند و در مسیر استقلال اقتصادی و انرژی کشور گام بردارد.
انتهای پیام